Emre Eser
İnşaatı hala devam eden ve bu yıl içerisinde açılması planlanan İstanbul Finans Merkezi Beylikdüzü escort bayan İFM için bir yandan da yasal hazırlıklar yapılıyor Bu kapsamda Çarşamba günü Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM Başkanlığı’na AKP milletvekilleri imzası ile sunulan İstanbul Finans Merkezi Kanun Teklifi ile İFM’nin Escort Beyoğlu yönetilmesi işletilmesi ve burada gerçekleştirilecek faaliyetlere dair teşviki indirim ve muafiyetler de düzenleniyor
Kurumlar vergisi istisnası
İlgili kanun teklifine nazaran İstanbul Finans Merkezi’nde katılımcı evrakı alarak finansal faaliyette bulunan kuruluşlar Bomonti escort tarafından gerçekleştirilecek finansal hizmet ihracatında kurumlar vergisi indirimi 2031’e kadar yüzde yüz indirim oranı ile uygulanacak İFM’de finansal faaliyet harçları 5 yıl müddetle alınmayacak Burada istihdam edilen çalışana ödenen aylık fiyatın yurt dışında en az 5 yıllık mesleksel deneyime sahip şahıslarda yüzde 60’ı yurt dışında en az 10 yıllık mesleksel deneyime sahip bireylerde ise yüzde 80’i gelir vergisinden istisna edilebilecek Bu istisna İFM’de çalışmaya başlamadan evvelki son 3 yılda Türkiye’de çalışmamış olan işçinin fiyat gelirlerine uygulanacak İştirakçilerin tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri evrakların yabancı para ünitesiyle tutulabilmesi ve düzenlenebilmesine de imkân tanınacak
İstanbul Finans Merkezi’nde aşınmazların kiralanması ile ilgili süreçler tüm harçlardan ve bu süreçlere ait düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna tutulacak
DW Türkçe’ye bu kanun teklifi ile değerlendirmelerde bulunan vergi uzmanı Dr Ozan Bingöl’e nazaran öngörülen teşvikler İstanbul’un bir finans merkezi olma maksadı doğrultusunda epeyce ehemmiyet taşıyor
Yapısal ögeler teşviklerden kıymetli
Fakat Ozan Bingöl’e nazaran bu kapsamda verilen vergi teşvikleri İstanbul Finans Merkezi’ne çekilmesi planlanan memleketler arası finans kuruluşları için birinci öncelik değil Bingöl teşviklerin başka ülkelerdeki finans merkezleri ile rekabet edilebilmesi için epey değerli olduğunu lakin memleketler arası finans kuruluşlarının bu teşviklerden evvel gelecekleri ülkelerde hukukun üstünlüğüne ifade özgürlüğüne bağımsız yargıya ekonomideki öngörülebilirliğe teknolojik altyapıya finansal ve siyasal istikrara daha fazla dikkat ettiklerini söylüyor
Bingöl bu noktada temel ve belirleyici ögelerde sorun olmadığı vakit bu teşviklerin bir rekabet gücü katacağına vurgu yapıyor
İFM’de istenilen cazibe yaratılabilir mi
Memleketler arası bir finans kuruluşunun ya da yatırımcının Tokyo New York ya da Londra yerine İstanbul’u tercih etmesi için bu teşviklerin verilmesinin hayli doğal olduğunu anlatan Ozan Bingöl İstanbul Finans Merkezi İFM projesi mevcut iktidarın 15 yıllık bir istediği Burada İstanbul’u finansal bir merkez haline getirme gayesi ile yola çıkıldı Yani yeni bir durum değil İnşaatta sona yaklaşılırken kanun teklifi ile cazibeli bir ortam yaratılmak isteniyor Fakat bu kentlerde faaliyet gösteren memleketler arası kurumlar için teşviklerin ehemmiyet açısından son sırada geliyor Bunları sağlamadan cazibeli bir ortam yaratabilir miyiz Umarım yaratabiliriz diyor
Bazı teşvikler olumlu olabilir
Kanunla sağlanması planlanan teşviklere ve muafiyetlere de değinen Ozan Bingöl Burada birtakım şeyleri gerçek anlamak lazım İFM’de finansal hizmet ihracatı kapsamında yapılacak finansal ihracatlarda kurumlar vergisinde yüzde 75 istisna var Lakin bu belirli bir periyot yüzde 100 olarak uygulanacak biçimde kurgulanıyor Burada tüm gelirlerden bahsedilmiyor Yalnızca finansal ihracattan bahsediliyor Bu değerli ve olumlu Teklifin genelinde sağlanan istisnalar yabancı kuruluşlar için Yeniden bu şirketler için kuruluş evresindeki finansal faaliyet harçları da 5 yıl mühletle muaf tutuluyor Bu da gerçek bir teşvik aslında Siz memleketler arası finans kuruluşlarını çekmek istiyorsanız bu stil teşvikleri vermek zorundasınız Böylelikle başka finans merkezleri ile rekabet sağlamayı amaçlıyorsunuz Bu açıdan değerli ancak kâfi değil Daha öncesinde yapmanız gereken pek çok yapısal düzenleme siyaset ve uygulama kelam konusu sözlerini kullanıyor
Bu noktada bir parantez açan Bingöl şunları ekliyor İstanbul Finans Merkezi’nde alt ve üstyapı işlerinin ve işletmenin 20 yıl boyunca Türkiye Varlık Fonu’nun TVF bir şirkete devredildiğini görüyoruz Burası da sahiden kıymetli buradaki yatırımı İFM’nin etrafının oluşturma sürecini bu şirket işletecek Bu şirket nasıl bir şirket olacak İdaresinde kimler olacak Bunların da bilinmesi gerekir
Teklifte ayrıyeten İFM’nin 15 yılda GSYH’ye 129 milyar lira katkı sunacağı ve 15 yılda istihdama 102 bine yakın ek bir istihdam sağlayacağı öngörüsü de yer alıyor
Şeffaf bir süreç yönetilmeli
Bingöl tüm bu amaçların gerçekleşmesi için evvel şeffaflığın sağlanması gerektiğini vurguluyor Buradaki vergi teşviklerinin tıpkı vakitte bir vergi harcaması manasına geldiğini aktaran Ozan Bingöl Tüm bunlar yapılırken çok şeffaf bir sürecin yönetilmesi gerekiyor Ne kadar vergi harcaması yapılacağının tesir tahlillerinin yapılıp bunun hakikat biçimde kamuoyu ile paylaşılması lazım Zira bu bir vergi harcamasıdır Vazgeçilen verginin de bu manada kamuoyu ile paylaşılması şarttır şeklide konuşuyor
Türkiye’de vatandaşın doğumdan mevte iğneden ipliğe kadar her alanda vergi ödemek zorunda olduğunu hatırlatan Ozan Bingöl vatandaşın vergi yükünün daima arttığını ancak bu teşviklerden yalnızca aşikâr dalların ve kümelerin yararlanabildiğini söylüyor
Vergiyi toplamak kadar adil paylaşmak da önemli
Vergiyi toplamak kadar verginin adil bölüşülmesinin de çok değerli olduğunu söz eden Bingöl Vergi harcaması kısmından muhakkak bir küme daha fazla yararlanıyor Yani siz geliri adil dağıtmak istiyorsanız vergiyi de adil toplamak zorundasınız Biz verginin varlığına itiraz etmiyoruz Verginin kimlerden nasıl ve hangi ölçüde toplanıp yeniden kimlere hangi kriter ver ölçülere nazaran dağıtıldığına itiraz ediyoruz İşte sorunun özü budur Bütçede yalnızca belli kalemlere yer açılıp vatandaşın talepleri görmezden geliniyor diye konuşuyor
Ozan Bingöl DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmeyi şu sözlerle noktalıyor Bu vergi sistemi nitekim bütçe hakkının yok sayıldığı temsilsiz vergileme olmaz prensibinin rafa kaldırıldığı vergilemede optimal hudutların aşıldığı iki yılda bir gelen vergi afları ile mükellefin etik dışılığa sevk edildiği bir vergi sistemi Aslında meşruiyetini bu manada yitirmiştir
İstanbul Finans Merkezi’nde kimler olacak
İstanbul Finans Merkezi’nin İFM paylaştığı bilgilere nazaran şu ana kadar burada olması mutlaklaşan kurumlar arasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası TCMB Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BDDK Sermaye Piyasası Heyeti SPK Borsa İstanbul Ziraat Bankası Halkbank Vakıfbank Türkiye Sigorta ve İŞ GYO bulunuyor Vakitle milletlerarası finans kuruluşlarının da burada faaliyet göstermesi amaçlanıyor
İFM’nin kendi internet sitesinde yer alan bilgilere nazaran İstanbul Finans Merkezi bünyesinde 1 4 milyon metrekare büyüklüğe sahip ofis alanları 100 bin metrekarelik alışveriş merkezi 2 bin 100 kişilik konferans merkezi ve 30 bin metrekarelik 5 yıldızlı otel bulunuyor
Paylaşılan gayelere nazaran İFM’nin kısa vadede bölgesel orta vadede ise global bir merkez olma planı var Bu doğrultuda kamu ve özel bölüm bankaları portföy idare şirketleri aracı kurumlar sigorta şirketleri ve farklı kategorilerden finansal kuruluşların merkeze çekilmesi öngörülüyor