Covid-19 tedbirleri kapsamında uygulanan pandemi kısıtlamaları geçtiğimiz yıl yaz aylarından itibaren kademeli olarak kaldırılmaya başlandı fakat müzik yayınının 24:00’te bitirilmesine karar verildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kelam konusu olağanlaşma kararlarını açıklarken müzik yasaklarının süreceğini “Müzikle ilgili sınırlamayı 24.00’e çekiyoruz. Kusura bakmasınlar, gece kimsenin kimseyi rahatsız etmeye hakkı yok” kelamlarıyla açıklaması büyük bir reaksiyona neden oldu.
Ortadan geçen bir yıla yakın vakitte müzik işçileri, sivil toplum örgütleri, müzik meslek birlikleri ve işletmeciler müzik kısıtlamasının bölüme darbe vurduğunu çeşitli mecralarda tekraren lisana getirse de bu mevzudaki düzenleme haberi bu akşam saatlerinde geldi. Buna nazaran İçişleri Bakanlığı, yayınladığı genelge ile pandemi sürecinde saat 24:00’te sona erecek formda belirlenen müzik yayın müsaadesini, saat 01.00’e kadar uzattı.
Lakin kısıtlamadaki bu 1 saatlik uzatma, müzik dalının altını çizdiği sıkıntılara bir tahlil sunacak üzere görünmüyor. Gazete Duvar’a konuşan müzisyenler ve müzik meslek birliklerinin temsilcileri, turizm dönemi açılmadan yeni bir düzenleme yapılması gerektiğini belirtiyor.
FERYAL ÖNEY: BİRTAKIM KÜMELERİN SANAT HAYATI BİTTİ
Kardeş Türküler kümesinden müzisyen Feryal Öney, gece müzik yasağının bilhassa kesimde yeni olan müzisyenler ve kümeler açısından büyük bir sorun olduğunu hatırlattı. Öney bu durumu şöyle kıymetlendirdi: “Bu müzik yasağının tesirlerini tahminen herkes birebir formda hissetmiyor. Ben yakın vakitte bir organizatör arkadaşımla konuştum, ona sordum, bu yasaktan en çok etkilenenler kimler, diye. Biz Kardeş Türküler olarak örneğin 9-12 ortası sahne alırız, biter. Lakin etkilenen müzisyenler var şüphesiz. Arkadaşım dedi ki, profesyonel kümelerden sonra sahne alan küçük amatör kümeler vardır; asıl küme 12’ye kadar çalıyorsa onlar daha sonra sahne alır, mesela sabah 4’e kadar sürer bu. Bu biçimde ekmek kazanırlar, bu türlü böyle isimleri duyulur. Bu yasakla bir arada bu kümelerin sanat hayatı bitti. 01.00’e çekilmesi bir şeyi değiştirmeyecek. Ön küme 9-11 çalsa, sonraki kümeler 11-1 ortası çalsa bile bu çok sıkıntı. Ne olur yani sabaha kadar çalınsa.”
ALİ YOKUŞ: PANDEMİ ÖNCESİNE DÖNÜLMELİ
Uzun yıllardır canlı müzik kesiminde çalışan, tıpkı vakitte İcracı Sanatkarlar ve Müzisyenler Meslek Birliği MYK Üyesi ve Marmaris Müzik İşçileri Dayanışma Derneği Lideri olan Ali Yokuş, müzik kısıtlamasının bir saat ileriye atılmasının kıymetli olmadığını belirtti. Yokuş, “Bir müzisyen olarak artık görmezden gelinmediğimizi, çalışma şartlarımızın; en azından şimdilik çalışma saatlerimizin iktidar tarafından garantiye alındığını görüp sevinecek kadar saf olmayı dilerdim. Lakin bu açıktan hayat üslubuna müdahale, kendi üzere olmayandan intikam alma hedeflerini bir ortada barındıran sistematik bir taarruz. Pandemi öncesi şartlara geri dönülmediği sürece kimse boşuna sevinmesin. Gürültüyü mazeret ederek sanatı, eğlenceyi, insanların gerilimle başa çıkmak için en çok tercih ettiği kesimi dizginlemek kabul edilebilir değildir” dedi.
BURHAN ŞEŞEN: BAKANLARIN GÖRÜŞLERİ DİKKATE ALINMADI
Tecrübeli müzisyen ve Müzik Yorumcuları Meslek Birliği (MÜYORBİR) İdare Heyeti Lideri Burhan Şeşen ise şunları söyledi: “Parlamenter sistem yerine başkanlık sistemini nasılmış bir kere daha gördük. Ne Kültür Bakanı ne de Sıhhat Bakanı’nın görüşleri hiç dikkate alınmadı. Çünkü bir turizmci olan Mehmet Nuri Ersoy bu anlamsız yasağın yalnızca müzik dalını değil turizm kesimini de çok olumsuz etkileyeceğini en âlâ bilen isimlerden. Lakin tek adam rejimi ne akıl ne mantık dinliyor.”
TUNA KİREMİTÇİ: MÜZİK 24 SAAT DURMASIN
Müzisyen ve muharrir Tuna Kiremitçi, 1 saatlik düzenlemeyi Eskişehir’de getirilen aktiflik yasakları ile birlikte anarak şöyle dedi: “Şahsen kimseyi rahatsız etmeyecekse müziğin ve dansın 24 saat durmamasını isterim. Tekrar de bu bir saatlik kazanımdan şad olabilirdim. Şayet Eskişehir Valisi kentin geleneklerinden biri olan müzik şenliğini hiçbir makul sebep göstermeden yasaklamasaydı. Baş yeniden o Kafkaesk ve de grotesk baş. Sonuçta bu bir saatlik uzatmanın müzik işçilerinin gelirine katkısı olacağını düşünerek kendimi teselli ediyorum.”
RECEP ERGÜL: MÜZİK YASAĞININ SÜRMESİ TOPLUMSAL MESELELERE YOL AÇAR
Halk müziği sanatkarı ve Türkiye Musiki Yapıtı Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) İdare Konseyi Lideri Recep Ergül de müzik ve cümbüş bölümünde saat sınırlamasının kaldırılması gerektiğini belirtti. “Gece hayatı yaz aylarında 11-12 üzere başlar, kış aylarında saat 9.30-10 üzere başlar. O yüzden saat 1’e kadar uzatılması bir nebze bir rahatlama sağlar fakat bizim talebimiz mutlaka bu değil. Bizim talebimiz evvelden olduğu üzere cümbüşün ve cümbüş müziğinin doğal mecrasında sabaha kadar devam etmesi” diyen Ergül, “İnsanların ömürlerine bu türlü sınırlamalar getirilmesini gerçek bulmuyoruz” diye devam etti. Yöneticilerin müzik kesimine önyargılı yaklaştığını belirten Ergül, “Burada müzisyenlerin değerli bir kısmı çok güç iki yıl geçirdi. Bu iki yıl içinde Kültür ve Turizm Bakanlığı kendilerine toplamda 8 bin lira üzere bir dayanak sundu. Bu oran Avrupa ülkelerinde neredeyse 20, 30, 40 katı civarında. Artık bizim devletten tek talebimiz müzisyenlerin ve gece yerlerinin meselelerini bilmelerine karşın bu türlü bir tahlilden uzak yaklaşım göstermemeleri. Zira bu toplumsal problemlere, toplumsal birtakım problemlere yol açar. Pandemi devrinde çok sayıda müzisyen arkadaşımız hayatına kıydı, pek birçoklarının ailesi dağıldı, yuvası dağıldı. Kültür ve sanat şu anda ülkemizde maalesef yerlerde sürükleniyor. Buna daha fazla seyirci kalamayız. Biz MESAM olarak bu mevzunun bir an evvel, artık bir sonraki toplantıda mı olur, acilen mi toplanılır bu hususla ilgili, tekrar görüşülmesini, bu kararın tekrar revize edilmesini bekliyoruz” diyor.
‘OTELLERDE DE GECE 1’DE MÜZİK SUSACAK MI?’
Yabancı turistlerin gezmeye ve eğlenmeye geldiğini hatırlatan Ergül, kelam konusu saat kısıtlamasının tatil beldelerindeki ve büyük turistik otellerdeki cümbüş yerlerinde da uygulanıp uygulanmayacağını sorarak şöyle devam etti: “Ülkemize çok sayıda turist geliyor. Her ülkeden gelen bu insanlara da bu sınırlama olacak mı? Mesela saat 1’e kadar, kim denetleyecek bunları? Yahut cümbüş yeri, tatil beldelerindeki cümbüş yerlerinde saat 3’e 4’e kadar sürecekse o halde büyük kentlerdeki insanların, müzisyenlerin günahı ne? Bütün bunların, bu soruların cevap bulması gerekir. Maske uzaklık kaldırılmış, kimse artık bunlara dikkat etmiyor, bu mevzuda bir özgürlük getirilmiş. O halde tıpkı şeylerin cümbüş kesiminde de olmasını talep etmek, istemek en doğal hakkımızdır.”