* Fehmi Koru
Türkiye son seçimin akabinde yeni bir yola girdi. Cumhurbaşkanlığı makamında yeniden tıpkı kişi –Tayyip Erdoğan– bulunuyor. Hükümetin üyelerini de yeniden tıpkı kişi seçti. Dış görünüş itibariyle ‘yeni’ denilebilecek bir taraf ortada yok. Hatta sıklıkla tekrarlanan ‘‘Türkiye’nin yeni 100 yılı’’ sloganı bile seçim öncesinden…
Buna rağmen ‘yeni bir yola girildiği’ söylenebilir.
Zor gelse de ben o denli olduğu kanaatindeyim.
Ekonomide yenilik çok besbelli. ‘Epistemolojik kopuş’ ile tutulan ‘heterodoks ekonomi’ anlayışı yerini ‘rasyonel bir tabana dönme’ yaklaşımına bıraktı. Zati bir orta çabucak her gün tekrarlanan ve tekrarlayan kişinin pozisyonu gereği ciddiye de alınan ‘‘Faiz sebep, enflasyon sonuç’’ kalıbı da kullanımdan kalkmış görünüyor.
Yeni yol iktisatta kendisini TÜİK’in dün açıkladığı, geçen yılın temmuz ayından bu ayın başına kadar geçen 12 ayda enflasyonu %50 civarında gösteren orandan da belirli oluyor. Şimdi gerçek hayat pahalılığını yansıtmasa da, bu oran geçmiş aylarda açıklananlardan biraz olsun bir kopuşu yansıtıyor.
Ekonomiyi anladık, pekala öbür ne yenilik var?
Dış siyasette da arayış kendini muhakkak ediyor. Dört bir tarafa baş tutan bir ülke olmaktan uzaklaşıyor üzereyiz. Avrupa Birliği (AB) ile ve Avrupa’daki eski dostlarla bağlantıları yine düzeltmek için uğraş sarf ediliyor. İsveç’teki bir-iki Putin-severin rutine dönüştürdükleri Kur’an-ı Kerim yakma hareketinin münasebetlere getirdiği gölge ile klasik olarak ideolojik sığınmacılara sahip çıkmakla ünlü ülkede yaşayan bazılarını ‘terör’ ile ilişkilendirerek gönderilmelerini istemeye kulak verilmemesine karşın bu ülkenin NATO üyeliğine yeşil ışık yakılması da bir yenilik.
Özellikle ABD’yi sevindirmeye yarayan bir yenilik…
Rus medyası Kremlin’in rahatsızlığını yansıtan haberler ve yorumlarla dolu bu günlerde…
AK Parti’nin prestij ettiği medya ile öndegelen isimlerine görüşleriyle ışık tuttukları bilinen kimi yorumcuların, iktidarın seçim sonrası diplomatik ataklarını tam idrak edemedikleri izlenimi alınıyor. Buradan da, dış siyasette kendini muhakkak eden arayışın geniş kapsamlı bir çalışma sonucu benimsenmiş olmasından fazla, Tayyip Erdoğan’ın -muhtemelen yeni dışişleri bakanı Hakan Fidan’ın da desteğiyle- girdiği bir yol olduğunu çıkartıyorum.
Bir çeşit deneme üzere birşey…
Hepsi çabucak hemen bu kadar yeniliklerin… Şimdi öbür alanda elle tutulur bir değişiklik görülmüyor ancak görüleceğinden eminim.
Emin olmamın sebebi de, üstte özetlediğim iki alandaki -ekonomi ve dış siyaset alanlarındaki- arayışların iktidarı kaçınılmaz biçimde hayati birkaç alanda daha istikamet değiştirmeye sevk edeceğine inanmam.
Dış siyaset ve iktisatta atılan adımların muvaffakiyete ulaşması, lakin ve lakin, bu iki alanı özgürlükler ve şeffaflık mevzularında yapılacak yeniliklerin takip etmesiyle mümkün olabilir.
AB ile tam üyelik yahut en azından gümrük birliğinin revize edilmesi bahislerinin görüşülebilmesi, ABD’den F-35 jetlerinin teslimi yahut o fırsat bütünüyle kaçırılmışsa hiç değilse F-16 jetlerinin modernizasyonu taleplerine olumlu yanıt gelebilmesi ve iktisadın düze çıkabilmesi için muhtaçlık duyulan direkt yatırım yahut sıcak para girdisinin gerçekleşmesi, şeffaflık ve özgürlükler bahislerinde mert adımlar atılmasını gerektiriyor.
İktidar etrafları kabul etmese de Türkiye basın özgürlüğü konusunda sabıkalı bir ülke biliniyor. Bunun sebebi de muharrir ve yorumcuların kolaylıkla cezayla sonuçlanabilecek davalara muhatap edilmeleri, çarçabuk tutuklanabilmeleri.
Yakın örnekler çarpıcı: Kısa mühlet evvel bir televizyon yorumcusu cezaevine girdi, önümüzdeki günlerde TV’lerde program da yapan bir gazete muharririni tıpkı akıbet bekliyor. Bu ortada, çeşitli TV kanalları yüksek cezalara çarptırıldı, bir kanal da bir haftalığına kararacak.
Bu tıp gelişmelerin dışarıya yansımadığını düşünenler yanılıyorlar.
KHK uygulamasıyla binlerce kişinin özlük haklarını kaybettiği de dışarıda biliniyor.
Tek bir gazetecinin cezaevinde yatması, o kişinin yazıları yahut yorumlarıyla vereceği düşünülen ziyandan çok daha büyüğünü ülkeye veriyor.
Neyse, tabloyu uzatmayayım.
Ekonomi ve dış siyasette atılmaya başlanan adımlar o kadarla hudutlu kalırsa beklenen olumlu gelişmelerden umut kesmek gerekecek.
‘Yeni yol’ diğer adımların da atılmasıyla sonuç verebilir.
* Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
