Fehmi Koru*
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Kültür ve Turizm ile Sıhhat bakanları dışındaki bütün bakanları, genel lideri olduğu AK Parti’den milletvekili seçilmelerini sağlayarak, vazifelerinden uzaklaştırdı.
Pek çok gözlemci İçişleri bakanı Süleyman Soylu ile Hazine ve Maliye bakanı Nureddin Nebati’nin, milletvekili seçilmelerine karşın, seçimden sonra da eski vazifelerine devam etmelerini bekliyordu. O da olmadı.
Kabine ikisi dışında yesyeni bakanlardan oluşuyor.
Böylece yeni periyoda yeni bakanlarla başlandı.
Yeni bakanlardan Hazine ve Maliye’nin başına getirilen Mehmet Şimşek, son birkaç yıldır uygulanan ‘yerli ve milli’ olma savlı ekonomik modeli benimsemediği bilindiği için, bilhassa dikkat çekti.
O da, Merkez Bankası’nın başına profesyonel hayatı bütünüyle ABD’de geçmiş Hafize Gaye Erkan’ı getirdi.
Ardından bu ikilinin vazife alanına giren bürokraside kimi taşlar yerinden oynadı.
Buraya kadarı anlaşılabilir değişiklikler: İktisatta işler yolunda gitmiyordu, seçimle ortaya çıkan ve bakanların değişmesiyle başlayan yenilenmeye gereksinim vardı.
Anlaşılması güç bir gelişme iki gün evvel yaşandı: Evvelki gün, çabucak her bakanlıkta uzun yıllardır değişik kademelerde misyon yapan bürokratları misyondan alan, yerlerine yeni yüzleri atayan bir cumhurbaşkanlığı kararnamesi Resmi Gazete’de yayımlandı.
Çarşaf çarşaf uzayan bir liste halinde…
Doğal bir gelişme değil bu.
Seçim yeni bir cumhurbaşkanı ve Meclis’te yeni bir iktidar ortaya çıkarsaydı, yeni cumhurbaşkanı ve onun kabinesine atayacağı bakanlar eski bürokratları vazifeden alabilir, yerlerine kendileriyle daha yeterli çalışabileceklerini düşündükleri yeni yüzleri getirebilirlerdi.
Zaten bunu sağlayacak yasal yer de ‘cumhurbaşkanı hükümet sistemi’ ile birlikte oluşturulmuştu.
Ancak artık bu türlü bir durum yok. Seçim sonrasında, MHP dayanaklı AK Parti iktidarı devam ediyor. Seçilen cumhurbaşkanı da –Tayyip Erdoğan– birebir misyona üçüncü sefer yine seçilmiş oldu. Durum bu iken, artık yapılan kadar esaslı bir değişiklik pek anlaşılabilir bir şey değil.
Geçmiş 20 yıl boyunca iktidarı taşımış yüzlerce bürokrat aniden kendilerini misyonsuz hale getiren bir oldu-bitti ile karşılaştılar.
Başarısız oldukları için mi onlara bu muamele yapıldı?
Öyle olmalı.
Ekonomi alanında yaşanan değişiklikler daha evvel izlenen siyasetlerin ülkeyi yanlış tarafa sürüklediğinin bir cins ilanıdır. Tarihi rekorlara erişmiş olan enflasyon ve yabancı paralar karşısında pula dönen TL o siyasetlerin sonucuydu. Enflasyonla bir arada kurun da başını alıp gitmesiyle gayret edilmiyor, faizi aşağıda tutmakla iktisadın kendi kendine düzeleceğine inanılıyordu.
Hiç değilse Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Hazine bakanı olarak atadığı Nureddin Nebati’nin o denli inandıklarını biliyoruz.
Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan’ın iş başına getirilmesi, o inanışın yanlışlığının kabul edildiği manasına geliyor.
Peki, sözgelimi içişleri, dışişleri ve adalet alanlarının nezaretinden sorumlu evvelki bakanların -ve onların talimatlarını yerine getirmekle vazifeli bürokratların- icraatları da başarısız mıydı?
Sadece bakanlar değişseydi bu soruyu sormak gerekmeyebilirdi; lakin bütün bakanlıklara şamil bir bürokrat değişimi, bu soruyu sormayı gerektiriyor.
Özellikle bu üç bakanlığın izlediği politik çizgi en az iktisatta biriken ezalar kadar ülkeyi güç duruma düşürüyor.
Avrupa Birliği’ne (AB) yine duyulan ilgi, dışişleri, içişleri ve adalet alanlarında uygulanan siyasetler yeni periyotta de devam edecekse, gayesine ulaşamayacaktır. Hak ve özgürlükler noktasında ikmale kalan öğrenci imajında bir ülkeysek, yargıya güvensizlik had safhada ise, şeffaflık ve hesap verilebilirlik özelliklerinden mahrumiyet yaşanıyorsa, AB ile bağları yenilemek herhalde ham bir hayaldir.
Yeni vazifeye getirilen bakanlar ve onlarla birlikte çalışsın diye atanan yeni bürokratlar kendilerinden beklenenin geçmişe ilişkin siyasetleri devam ettirmek değil de, tıpkı Hazine’de ve Merkez Bankası’nda yaşandığı üzere, yine ele alınan maksatlara uygun bir yol izlemek olduğunun herhalde farkında olmalılar.
Farkındalar mıdır dersiniz?
Eski devirden iki bakanın –Fahrettin Koca ile Mehmet Nuri Ersoy’un- yerlerinde tutulması, bana, onların izledikleri politik çizginin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından başarılı bulunduğunu düşündürüyor. Bu fikir doğruysa, milletvekili yapılsalar bile, öbür bakanların ve izledikleri siyasetlerin başarısız görüldüğünü varsayabiliriz.
İki gün evvel yayımlanan atama kararnamesiyle yenilenen devlet düzeneği siyasetlerin da yenilenmesini getirmezse, ülke, bir kere daha hayal kırıklığına sürükleyecek yanlışlıklara hazır olmalı.
Ekonomide bile… Hatta bilhassa ekonomide…
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.