Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan Çarşamba günü partisinin küme toplantısında Seyahat Parkı Escort bayan protestolarına katılanlar için çürük ve sürtük tabirlerini kullandı Çok sayıda kişi ile siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcileri Erdoğan hakkında hata duyurusunda bulundu
Türk Lisan Kurumu sözlüğü sürtük sözünü Bayan escort Vaktini çok gezerek geçiren konutunda oturmayan kadın aynı anda birden fazla bireyle gönül eğlendiren kadın ya da hayat kadını sözleriyle tanımlıyor Lisan Derneği Sözlüğü’ne nazaran de bu söz bir küfür Escort
Pekala sürtük üzere sözler hata ögesi teşkil ediyor mu Ya da vatandaşları için bu tip tabirler kullanan bir cumhurbaşkanının yargılanması mümkün mü
‘Sürtük’ demek kabahat mudur
BBC Türkçe ‘ye konuşan hukukçulardan emekli ceza hakimi ve Yargıçlar Sendikası’nın eski İdare Şurası Üyesi İbrahim Fikri Talman’a nazaran birine sürtük demek hata
Bu bahislerde benzeri çok fazla yargılama yaptığını söyleyen Talman Bu sözün de kabahat sözü olarak kabul edilmesi gerekiyor diyor
Pekala bir şahsa hakaret etmekle bir topluluğa hakaret etmek ortasında nasıl bir fark var Örneğin bir gazeteciye sürtük demekle Bütün gazeteciler ‘sürtüktür’ demek yargılama açısından fark yaratır mı
Talman bu soruya şöyle cevap veriyor
Belli bir kişi kast edilmiyor evet Fakat kendisini mağdur hisseden yahut reaksiyon göstermeyi hak gören her kişi şikayet edebilir ve bu da yargılama konusu yapılabilir
Dün Cumhurbaşkanı belirli bir bayanı ya da bireyleri kastederek söylemedi Seyahat olaylarına katılan bayanları kastetti Kendini mağdur hisseden çok kişi vardır Bunu görüyorum da Haklı olarak da şikayette bulunulabilir
Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof Dr Mustafa Ruhan Fazilet ise muhatabın düzgün belirlenmesi gerektiğini söylüyor
Hakaret hatalarında muhatap kişi etrafının ne kadar genişse hakaretin de o ölçüde bilinmeyen olacağını belirten Prof Dr Fazilet Ama kitle ne kadar dar tutulursa telaffuzun hakaret hatasını oluşturduğunu söyleyebiliriz diyor ve şöyle devam ediyor
Ama anladığım kadarıyla Seyahat Parkı aksiyonlarına katılan şahısları amaç alarak söylenmiş kelamlar Bu sözlerle ne kadar geniş bir kitle maksat alındı o mahkemelerin değerlendireceği bir husus
‘Cumhurbaşkanı hakkında kabahat duyurusunda bulunulabilir ya da tazminat davası açılabilir’
Talman’a nazaran kelam konusu sözün Cumhurbaşkanı tarafından lisana getirilen bir tabir olması da bir şeyi değiştirmiyor ve yeniden kabahat teşkil ediyor
Talman söz konusu hakareti nedeniyle örneğin bayanların Cumhurbaşkanı’na tazminat davası da açabileceğini söylüyor
Bunun önünde yasal bir mahzur olmadığını vurgulayan Talman Ancak bu husus anayasa hukukçuları ortasında da ceza hukukçuları ortasında da tartışmalıdır Ben bir ceza hukukçusuyum ve böylesi bir davanın açılması gerektiğini savunuyorum diyor
Anayasa’da Cumhurbaşkanı’nın yargılanması konusunda bir cürüm ayrımı yapılmadığını lisana getiren Talman Kasıtlı ya da taksirli kabahatler formunda bir ayrım yoktur diyor
Talman örneğin Cumhurbaşkanı’nın direksiyonda olduğu ve karışabileceği mümkün bir trafik kazası nedeniyle de yargılanabileceğini söylüyor
Lakin Talman Anayasa’nın bunu sıkı bir biçime bağladığını belirterek Bunun için hayli bir prosedür gerekiyor Bu yüzden böylesi ceza davalarının açılabileceğini sanmıyorum Lakin isteyenlerin bilhassa bayanların bu yakışıksız tabir nedeniyle başvurup şikayetçi olmaları mümkün formunda konuşuyor
Suç duyurusunda bulunmaktansa tazminat davası açmak daha sağlıklı İsteyen her birey tazminat davası açabilir
Cumhurbaşkanı istediği her kelamı söyleyebilir mi
Son yıllarda Cumhurbaşkanı’na hakaret suçlamasıyla insanlara açılan davaları işaret eden çok sayıda kişi ve kurum Erdoğan’ın sürtük telaffuzuna reaksiyonla karşılık verdi ve Erdoğan istediği her kelamı söyleyebilir mi sorusunu sordu
Talman buna Hayır karşılığını veriyor ve şöyle devam ediyor
Anayasa bunu düzenlemiş Cumhurbaşkanı’nın bir kabahat işlemesi durumunda nelerin olabileceğini yola bağlamış Cumhurbaşkanı’nın insanlara hakaret etmesi ahlaken vicdanen sağlıklı bir tavır mudur Hayır Üstelik bir devletin başı bu kişi Hiç etik bir hal değil Seyahat olaylarını eleştirir ya da kınarsınız lakin Cumhurbaşkanı da olsanız kimseye hakaret etme imkanınız yoktur
Cumhurbaşkanı bir ceza davasında nasıl yargılanabilir
Anayasa hukukçusu Atagün Mert Kejanlıoğlu Cumhurbaşkanı’nın yargılanmasının Anayasa’nın 105 Hususuna nazaran mümkün olduğunu söylüyor
Cumhurbaşkanı’nın yargılanma sürecini anlatan Kejanlıoğlu Anayasa Mahkemesi’nin Meclis soruşturması üzerine bu yargılamayı Büyük Divan sıfatıyla yapılabildiğini belirtiyor
Kejanlıoğlu’na nazaran bunun için sürecin birinci adımında TBMM üye tam sayısının 600 salt çoğunluğunun 301 Cumhurbaşkanı’nın bir kabahat işlediği argümanıyla vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebiliyor TBMM’nin önergeyi en geç bir ay içinde görüşmesi gerekiyor
Sonraki adımsa meclis üye tam sayısının beşte üçünün 360 bilinmeyen oyuyla soruşturma açılıp açılmayacağına karar vermesi
Soruşturma açılmasına karar verilmesi halinde soruşturmayı TBMM’de oluşturulan bir kurul yürütüyor
Daha sonra ise soruşturma kurulunun raporu TBMM Genel Şurası’nda görüşülüyor ve Meclis üye tam sayısının üçte ikisinin 400 kapalı oyuyla Aziz Divana sevk kararı alabiliyor
Bu durumda Ulu Divan’daki yargılamanın üç ay içinde tamamlanması gerekiyor Fakat bu müddette tamamlanamazsa bir kereye mahsus olmak üzere üç aylık ek mühlet verilmesi mümkün Bu mühlet zarfında da yargılama kesin olarak tamamlanıyor
Kejanlıoğlu ayrıyeten Anayasa’ya nazaran Cumhurbaşkanı’nın vazife mühleti bittikten sonra dahi vazife müddeti içinde işlediği hatalardan dolayı bu formda yargılanacağını söylüyor
Anayasa’ya nazaran Anayasa Mahkemesi’nin misyon ve yetkisinin Cumhurbaşkanı’nı misyonuyla ilgili cürümlerden dolayı Şanlı Divan sıfatıyla yargılamak olduğunun altını çizen Kejanlıoğlu Burası çetrefilli ve görüş birliğinin olmadığı kısım diyor ve bu noktada iki temel görüşün olduğunu şu sözlerle anlatıyor
Bir görüşe nazaran 105 Unsur çok açık ve kapsayıcı Anayasa Mahkemesi’ne tüm hataları kapsayan bir yetki veriyor Cumhurbaşkanı o yüzden misyon mühletince işlediği tüm hatalardan misyonu boyunca yahut misyonu bittikten sonra fakat Meclis soruşturması sonrası Anayasa Mahkemesi tarafından yargılanabilir Her şey bu kadar kolay
Diğer görüş ise Anayasa’nın 148 Unsuru’nun özel nitelikte bir karar olduğunu argüman ediyor ve 105 Unsurdaki ‘bir suç’ tabirinin bu kararla yorumlanması gerektiğini söylüyor
Cumhurbaşkanı’nın dokunulmazlığı var mı
İkinci görüşle Cumhurbaşkanı’nın yalnızca misyonuyla ilgili hatalardan Büyük Divan’da yargılanacağının altını çizen Kejanlıoğlu şöyle devam ediyor
Cumhurbaşkanı misyonuyla ilgili olmayan şahsî hatalarından dolayı ise rastgele bir vatandaş üzere ceza mahkemelerinde Ceza Muhakamesi Kanunu uyarınca yargılanır Bu durumda Cumhurbaşkanı’nın rastgele bir vatandaşa kıyasla sahip olduğu avantaj ise Anayasa’da açık karar olmamasına karşın milletvekilleri üzere misyonda olduğu mühlet boyunca dokunulmazlıktan yararlanması
Lakin dokunulmazlık sorununun Anayasa’daki karar yokluğu nedeniyle geçmişte tartışmalı bir husus olduğunu tabir eden Kejanlıoğlu Yargıtay’ın 11’inci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Kayıp Trilyon davasıyla ilgili verdiği bir karara atıf yaparak Bu karar sonrası Cumhurbaşkanı’nın vazife müddeti boyunca milletvekilleri üzere dokunulmazlıktan yararlandığını söylemek mümkün diyor
Prof Dr Fazilet Aziz Divan pozisyonundaki Anayasa Mahkemesi’nin üyelerin birçoklarının zati Cumhurbaşkanı’nın atadığı bireyler olması mevcut Meclis aritmetiği nedeniyle Cumhurbaşkanı’nın rastgele bir hatadan ötürü yargılanabilmesini fiilen imkansız buluyor
Yeni Anayasal sistemde Cumhurbaşkanı neredeyse sokakta birini öldürse dahi fiilen bir cezasızlık durumu ortaya çıkıyor yargılanması mevcut Meclis yapısı içerisinde mümkün değil
- Cumhurbaşkanlığı sisteminde yüksek yargı organlarının yapısı nasıl değişti