Evrensel gazetesi müellifi İhsan Çaralan, Beştepe’de gerçekleştirilen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman görüşmesini yazdı. “Bin Selman’ın 4-5 saatlik Ankara ziyareti, mayıs ayında Erdoğan’ın Riyad’a yaptığı iki günlük ziyaretin de ‘iadesi’ydi” diyen Çaralan, görüşmenin akabinde basın mensuplarının sorularının yanıtlanmadığına dikkat çekerek, “Erdoğan-bin Selman görüşmesinin gerisinden beklenen, bu cins görüşmelerin rutini olan iki önderin medyanın karşısına çıkarak, görüşmeler hakkında bilgi vermesi, gazetecilerin sorularını yanıtlamasıydı. Fakat bu ziyarette bu rutin atlandı. Basına kısa bir bilgi metni verilmekle yetinildi” tabirlerini kullandı.
‘NE ÇOK HUSUSTA ANLAŞILMIŞ’ HAVASI VERİLMEYE ÇALIŞILDI’
Toplantının akabinde basına sunulan metni kıymetlendiren Çaralan, şöyle devam etti:
“Bin Selman’ın Ankara ziyaretinde Erdoğan, bir “swap anlaşması”, hatta Varlık Fonunda fiyatları üç otuz paraya düşmüş firmalardan birkaçını alması bekleniyordu. Lakin görüşmenin akabinde yayımlanan Türkiye-Suudi Arabistan ortak bildirisinde, tıpkı Suudi Arabistan’daki görüşmede olduğu üzere somut bir adım atıldığına dair hiçbir şey söylenmedi. Bilakis; “Taraflar, bölgenin geleceğine hizmet etmek için tarihi kardeşlik temelinde iş birliğini geliştirerek sürdürme kararlılığını vurgulamışlardır” üzere “suyuna tirit” bir girizgahla başlayan ortak bildiride, “Yeni bir iş birliği devrinin başlaması” vurgulandı. Fakat bildirinin en dikkat cazip yanı herhalde; “Tarafların, güç alanında, güç verimliliği, elektrik, yenilenebilir güç, inovasyon, hidrokarbon kaynakları için pak teknolojiler, hidrojen de dahil, düşük karbonlu yakıtlar alanlarında iş birliği beklentilerini, güç dalı ve ilgili tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesi… yapay zeka, dijital teknolojiler ve akıllı kentler alanlarında üretim ve yatırım iştiraklerinin geliştirilmesi bahislerinde görüş birliğine varıldığı da vurgulandı” denmesiydi. Böylelikle iki tarafın birbirine verebileceği hiçbir şeyin olmadığı bahisler alt alta yazılarak “Ne çok bahiste anlaşılmış” havası verilmeye çalışılmıştır!
‘HİÇBİR HUSUSTA SOMUT BİR MUTABAKATA VARAMADILAR’
Özetle açıklanan bildiriden anlaşılan iki tarafın hiçbir hususta somut bir mutabakata varmadıklarıdır!
Nitekim, görüşmeden sonra yandaş medyada görüşmeye dair haberlerde de “Şu bahiste anlaşıldı” diye somut bir şey söylenemediği için; yandaş medyanın bu tarihi görüşme için öne çıkardığı ortak başlık, (Çoğu yandaş gazete haberi manşetten bile vermedi) “Türkiye ve Suudi Arabistan ortasında yeni dönem” üzere renksiz, kokusuz ve biçimsiz oldu. Haberin, Suudi medyasında da tıpkı başlıkla verilmesi elbette ki dikkat çekiciydi!
Oysa bu görüşmeden bir gün evvel gittiği Mısır’da Sisi ile görüşen bin Selman’ın, “Kahire ve Riyad idareleri ortasında imzalanan 7.7 milyar dolarlık ekonomik ve ticari muahededen memnuniyet duydukları” biçimindeki açıklama da dikkate alındığında, bu açıklamada bin Selman’ın Erdoğan’a ileti verdiğini söylemek herhalde çok kuşkucu bir yorum olmaz.
‘O BİZİM AYAĞIMIZA GELDİ’
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Riyad ziyareti sonrasında, Suudi üst seviye bir yetkiliye dayandırdığı tahlilinde Guardian, Suudi yetkililerin bu ziyaretten duyduğu memnuniyeti aktarırken, Suudi yetkilinin, “Bizim ona ihtiyacımızdan daha çok onun bize gereksinimi var ve o bizim ayağımıza geldi. Erdoğan bu duruşuyla milyarlarca dolarlık gelir kaybına uğradı. Bu yüzden ticaret şartlarını biz belirleyeceğiz” değerlendirmesi de Türkiye-Suudi Arabistan ortasındaki münasebetlerin bugünkü halinin en açık sözüdür.
…
‘KENDİSİNİ GÜÇLENDİRECEK HER ŞEYİ ELDE ETTİ’
Kısacası bin Selman, gelinen basamakta bölgede kendisini güçlendirecek her şeyi elde ederken, bunu Türkiye’ye hiçbir şey vermeden yapmayı başarmıştır!
Bin Selman’ın ziyaretiyle Suudi Arabistan’dan ekonomik dayanak beklentileri boşa çıkan Erdoğan ise, 28-30 Haziran’da toplanacak NATO Madrid tepesine acil sıcak para muhtaçlığı had safhaya çıkmış olarak gidecektir.
NATO tepesinde Erdoğan, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini “veto” etme kararlılığını gösterecek mi yoksa bu vetosuna bir “fiyat” mı biçecek bunu da önümüzdeki hafta içinde göreceğiz.” (HABER MERKEZİ)
YAZININ TAMAMI