Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş için mutabakat imzalayan ve birlikte hareket etme kararı alan altı parti, bir mühlet evvel seçim güvenliği konusunda başlattığı çalışmayı tamamladı. Yapılan altı toplantıda ortaya çıkan sonuçlar, seçim güvenliği konusundaki en büyük telaşın seçim günü yapılan iş ve süreçlerle, seçimden evvel seçmen kütükleri konusunda yaşandığını ortaya koydu. Altı partinin raporunda, bu mevzuda atılacak adımlar sıralandı fakat bunların pratikte ne kadar başarılı olacağını vakit gösterecek.
En büyük sorun seçmen kütükleri ve seçim günü
Altılı Masa Seçim Güvenliği Komitesi Raporu’nda öncelikli ele alınan başlıklar, “mühürsüz oyların geçerli sayılması, seçmen listelerindeki usulsüzlükler, geçerli-geçersiz oylar üzerinden yapılan itirazlar, seçim günlerinde yaşanan olaylar ve tekrarlanan seçimler” olarak sıralandı.
Raporun başında, “Sandığa atılacak oyun sonuca hakikat yansımayacağı kaygısı seçmeni sandıktan uzaklaştırmış ve bu bahiste seçime katılan siyasi partilere duyduğu itimadı de zedelemiştir” tespiti yapıldı.
Raporda yer alan “yapılacaklar listesindeki” kimi başlıklar şöyle:
-Seçmen kütüklerinin tahlili,
-Sandık heyeti üyelerinin belirlenmesi,
-Ortak avukat havuzunun oluşturulması,
-Oy kullanma ve sayım süreçlerinin yollara uygun yapılmasını içeren seçim günü süreçleri ve seçim sonuçlarının alınması,
-Islak imzalı tutanaklar ile Yüksek Seçim Şurasının ilan ettiği sonuçların karşılaştırılması,
-İtirazların müddetinde ve yöntemlere uygun biçimde yapılması.
Nasıl denetim edilecek?
Raporda bu başlıklar konusunda atılacak adımlar detaylı biçimde anlatılıyor. Lakin kuşkular bilhassa CHP’nin geçmiş yıllarda yaşadığı meselelerden kaynaklanıyor.
CHP, geçmiş seçimlerde, Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim günü aldığı mühürsüz oy pusulalarının da geçerli sayılması kararına karşı harekete geçememekle eleştirildi. Seçimden sonra yapılan açıklama ve itirazlar da hiçbir sonuca bağlanmadı.
CHP’nin geçmiş yıllarda yaşadığı sıkıntılardan biri de ıslak imzalı tutanakları Türkiye genelinde müddetinde toplayamaması ve YSK ile Anadolu Ajansı’nın data akışına bağımlı kalması oldu. Hatta CHP’nin bunlara bağımlı kalmamak için kurduğu data akışı merkezi, seçimin birinci saatlerinde çalışmaz hale geldi ve erkenden kepenk kapattı.
Muhalefet cephesinde iktidarın öncelikle seçmen kütüklerine odaklanacağı fikri hakim. Vatandaşlığa alınan şahısların sayısının beklenenden fazla olması, rastgele bir adreste kayıtlı olmayan şahısların son adreslerinde kayıtlı sayılmasına yönelik yapılan düzenlemeler, bu tasaların kaynağı.
Bu yüzden altılı masa, öncelikle seçmen kütüklerini yakın takibe alacak.
Seçim gününe yönelik kaygılar ise hem belirli bölgelerde oy kullanılırken seçmene baskı yapılması hem de sandık güvenliğinin sağlanamaması olarak sıralanıyor.
Bu bahiste sonuç alınabilmesinin tek yolu, sandık başında kâfi sayıda vazifeli ve hukukçu bulundurabilmek.
Bu durum da muhalefet tarafından tespit edildi ve şimdiden bu mevzuda harekete geçilmesi kararlaştırıldı.
İstanbul örneği
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinde AKP’nin geride bırakılmasının en değerli nedenlerinin başında, CHP’lilerin tüm ilçelerde sandıklara sahip çıkabilmesi gösteriliyor. Bu örnekten hareketle, sandık güvenliğinin sağlanmasının seçimi kazanabilmek için ön kaide olduğu bedellendiriliyor.
Batı vilayetlerinde altı partinin kâfi sayıda sandık vazifelisi ile sandık başlarında bulunacağı kestirim ediliyor. Fakat asıl problem, bu partilerin hiçbirinin Doğu ve Güneydoğu kentlerinde etkinliklerinin yüksek olmaması.
Bu hususta HDP ile dirsek temasına girilip girilmeyeceği belgisiz. Fakat parti kurmayları, ön çalışma sonunda buralarda da kâfi sayıda misyonlu ile sandıkları denetim edebileceklerini savunuyor.
Bütün bu çalışmaların nasıl sonuç vereceği, argüman edildiği üzere sandık güvenliğinin sağlanıp sağlanamayacağını ise fakat seçim günü net biçimde görebileceğiz.
TIKLAYIN | Altı siyasi partinin Seçim Güvenliği Kurulu: Milletimizin helal oylarıyla haramilerin nizamına son vereceğiz