Hazal Yalın
Bu haftanın seçkisinde RİA dan P Akopov Avusturya eski Dışişleri Bakanı Karin Kneissl Escort bayan a suikast tezlerinden yola çıkarak Avrupa da Rusya ile alakaları müdafaa yanlısı siyasetçiler üzerine müşahedelerini aktarıyor Vestnik Kavkaza da M Ustarov ve A Petrov Ankara ve Erivan ortasındaki temasları Rusya Bayan escort penceresinden değerlendiriyorlar Nakanune de Y İvanov ise Rusya İran ve Çin in Latin Amerika da ortak askeri tatbikatlara hazırlandığı savları üzerine yazmış V Ovçinskiy ve Y Jdanov un askeri ve Escort siyasi senaryoları etraflıca inceledikleri epey uzun makalesinden lakin çok kısa bir kısmı çeviriyorum Karakalpakistan daki gelişmelerle ilgili Y Popova nın sosyalist Krasnaya Vesna daki yazısı da çok hudutlu kısmını çevirdiğim öbür bir yazı
AVUSTURYA ESKİ DIŞİŞLERİ BAKANINA VEFAT TEHDİTLERİ’
Avusturya hükümetlerinin tavrı kabine değişikliğiyle de değişmezdi İktidarda kim olursa olsun ister soldan ister sağdan Rusya ile ilgilere herkes ehemmiyet verirdi Bunun pek çok nedeni var Ülkenin NATO ya katılmaması sayesinde Avusturya seçkininin yüksek düzeyde bağımsızlığı ülkemizin 1955 te Avusturya nın bağımsızlığı ile tarafsız statüsünü kabul ederek birliklerini istekli olarak çektiğinin hatırlanıyor olması Genel olarak Avusturyalıların en doğrucu Alman olmak için pek çok sebebi var
Bu nedenle eski Dışişleri Bakanı Karin Kneissl ın ülkesini terk etmek zorunda bırakıldığı haberi şaşırtan oldu Eski bakan daima vefat tehditleri yüzünden ayrılmıştı Haberi evvel Washington Post verdi sonra Kneissl da kesinlikle kendi iradesiyle ayrılmadığını doğruladı Eski bakan bu tehditlerin Rusya daki faaliyetleriyle Rosneft İdare Kurulu ndaydı yahut Ukrayna daki durumla ilgisi olup olmadığı sorusuna karşılık vermeyi reddetti lakin her şey belirli Kneissl Avusturya dan Putin le dansı yüzünden ayrılmak zorunda kaldı Dört yıl evvel Rusya Lideri eski bakanın düğününe gelmişti
Avrupa Parlamentosu Avrupalı siyasetçilere Rusya şirketlerindeki vazifelerinden istifa etmeleri davetinde aksi takdirde yaptırım listesine alınacakları tehdidinde bulunan bir kararı kabul etti Birinci sırada kelam konusu olan eski Almanya Başbakanı Schröder ve Kneissl Her ikisi de mayıs ayında Rosneft İdare Kurulu ndan ayrılmışlardı lakin Putin in dostlarıyla gayret edenler için bu az gelmiş İstedikleri bunların nedamet getirmeleri Putin e hakaret etmeleri ülkemizle bütün ilgileri koparmanın zaruretinden kelam etmeleri Belirli ki Kneissl bunu yapmayacak onun Rusya ya yönelik tavrı parti çizgisinden yahut menfaat arayışından değil siyasi inancından kaynaklanıyor Savaşa karşı olabilir lakin görüşlerinden vazgeçmeyecek P Akopov RİA 7 Temmuz
‘RUSYA TÜRKİYE ERMENİSTAN BAĞLARININ DÜZELMESİNE OLUMLU YAKLAŞIYOR’
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan Rusya Lideri Vladimir Putin ile geçtiğimiz günlerde yaptığı telefon görüşmesinde Erivan ve Ankara ortasındaki bağlantıları olağanlaştırmaya yönelik temaslarını anlattı
Görüşme Ermenistan tarafının inisiyatifiyle gerçekleşti Ermenistan da yayınlanan Graparak Paşinyan ın Putin i özel olarak Ermenistan Türkiye ilgilerini olağanlaştırma ve varılan mutabakatlar yolunda atılan adımlar konusunda bilgilendirmek için aradığını yazıyor Gazete Paşinyan ın Putin den Erdoğan ile görüşmesine müsaade vermesini istediğini de tez ediyor
Vestnik Kavkaza muhabirinin görüştüğü Pravda RU askeri yorumcusu Aleksandr Artamonov Rusya nın Türkiye Ermenistan münasebetlerinin güzelleştirilmesine olumlu yaklaştığını söylüyor Rusya nın tavrı çelişkilerin üstesinden gelinmesine yönelik Süreç iki temel sıkıntı üzerinde takılıyor Birincisi Türkiye nin hudut tashihine asla yanaşmayacağını âlâ biliyoruz İkincisi Türkiye 1915 olaylarının abartılı ve tek taraflı değil mutlaka bilimsel değerlendirmesinde ısrar edecek Moskova ya gelince Vladimir Putin elbette her tıp temastan memnuniyet duyacak fakat bu iki sıkıntıda Ermenistan tarafından yana çıkış yapmasına yönelik Erivan ın taleplerine reaksiyon vermeyecek
Artamonov a nazaran Ermenistan medyası bu çeşit yayınlarla Paşinyan ın bağımsız olmadığını Rusya ya bağımlılığını vurgulamayı amaçlıyor
Ermenistan daki pek çok medya organı diasporanın büyük tesiri altında Ermenistan diasporası ne kadar tuhaf gelse de Ermenistan halkıyla dayanışma içinde değil onların ilgileri farklı Diaspora Ermenistan da yaşamıyor güvenlik içinde bu yüzden Ermenistan vatandaşının hayatını tehlikeye sokan rövanşist bir proje ileri sürüyor Paşinyan rövanşist projeye karşı duruyor Azerbaycan ile tekrar savaş değil Ermenistan ı hayatta tutma yollarını arıyor Diaspora ve medyadan öbür Ermenistan siyasi topluluğunun üyeleri de Paşinyan a karşı çıkıyorlar Bunlar Azerbaycan için Rusya için sorunlar meydana getirmek böylelikle durumu istikrarsızlaştırmak ve iktidara dönmek için başbakanı devirmek istiyorlar M Ustarov ve A Petrov Vestnik Kavkaza 8 Temmuz
‘ÇİN’İN BÜYÜK SAVAŞSIZ ZAFER PLANI’
Amerikan siyasetçileri ve uzmanları yakın vakte kadar Çin Halk Cumhuriyeti nin Tayvan ile zoraki birleşmesine uzak bir tehdit gözüyle bakıyorlardı Lakin Çin in süratli askeri modernizasyonu ABD silahlı kuvvetleriyle neredeyse lokal bir pariteye varılmış olması ve barışçıl birleşmeye yönelik artan karamsarlık Çin i Tayvan a karşı başarılı bir operasyonun mümkün olduğu inancına vardırabilir Pekin in Rusya nın Ukrayna daki askeri operasyonundan çıkardığı dersler de Çin Halk Kurtuluş Ordusu nu Tayvan daki askeri planlarında kimi değişiklikler için uyarıcı olabilir Sonuçta bu olaylar Tayvan ın ele geçirilmesinin vaktini yaklaştırabilir
Bu nedenle ABD siyasi ve askeri idaresi bölgesel müttefikleri ve ortaklarıyla bir kadro uzman temaslarında Çin i Tayvan a müdahaleden caydırma ve gelecekte bir çatışmayı tedbire yollarını belirliyorlar
Doğal ki Çin olayların her cins mümkün gelişmesine hazırlanıyor Fakat büyük bir savaşa girişmeksizin kazanılacak zafer tayin edici senaryo olabilir
Çin idaresinin geçtiğimiz günlerde attığı adımlar da buna tanıklık ediyor
Çin Halk Cumhuriyeti Lideri Si Tsinpin 1 Temmuz da tek devlet iki düzen yolunun çok taraflı ve eksiksiz hayata geçirilmesinin mecburî olduğunun altını çizdi
Si Tsinpin bu konuşmayı Hong Kong un anavatana dönüşünün 25 inci yıldönümü için düzenlenen kutlamada yaptı Kutlama Hong Kong Özel İdari Bölgesi 6 ncı meclis bileşimi açılış merasiminin bir kesimiydi
Den Syaopin tarafından geçtiğimiz yüzyılın 80 li yıllarında ortaya konan tek devlet iki düzen çizgisinin en yüksek prensibi devletin egemenlik güvenlik ve kalkınma gereklerinin savunulmasını kapsıyor Si Hong Kong Syangan Özel İdari Bölgesi ve Makao Aomen Özel İdari Bölgesi nin bu prensibe dayanarak uzun vadeli kapitalist yapısını koruduğunun ve yüksek otonomiden yararlandığının altını çizdi
Bunun Si nin Tayvan daki iktisat seçkinine büyük savaşsız zafer amacı kapsamında en değerli iletisi olduğunu düşünmek mümkün V Ovçinskiy ve Y Jdanov Zavtra 6 Temmuz
‘RUSYA ÇİN VE İRAN’IN LATİN AMERİKA’DA TATBİKAT HAZIRLIKLARI’
The Washington Free Beacon portalının Center for a Secure Free Society isimli think tank kuruluşuna dayanarak verdiği habere nazaran Rusya Çin ve İran Latin Amerika da kapsamlı askeri tatbikatlara hazırlanıyorlar Portal muharrirlerinin görüşüne nazaran tatbikatlar bu ülkelerin silahlı kuvvetlerinin ABD ye uzanabileceğine tanıklık eden güç gösterisi biçiminde yürütülecek
Söz konusu think tank kuruluşunun bilgilerine nazaran tatbikatlara Rusya Çin ve İran dan öbür 10 ülke daha katılacak
Venezuela Devlet Lideri N Maduro geçtiğimiz günlerde Orta Doğu seyahatinde İran la 20 yıllık işbirliği protokolü imzalamıştı Nikaragua Devlet Lideri D Ortega da 13 Haziran da yabancı askeri kuvvetlerin ülkede süreksiz olarak bulunmasına müsaade veren kararnameyi kabul etmişti Nikaragua topraklarına girmesine müsaade verilen yabancı askeri işçi ortasında Rusya da var
Askeri gözlemci Vladimir Yevseyev şöyle diyor
Diyelim ki Nikaragua Rusya ya ilişkin üs kurulmasına müsaade verirse oraya ABD ye darbe indirme potansiyeline sahip çeşitli sistemler neden konuşlandırılmasın Bence bu olağan hatta âlâ de olur zira ABD kendi topraklarına silahlar erişmediği sürece kendisini her çeşit ziyandan muaf sayıyor ABD bizi hudutları yakınında silah konuşlandırmak zorunda bırakıyor Bu nedenle Nikaragua buna imkân verirse bunun ABD yi caydırmak için âlâ bir adım olacağını düşünüyorum Amerikalılarda Nikaragua iktidarını güç yoluyla devirip ele geçirmek ve kendi lehine bir rejim kurmak fikirleri olmaması için Y İvanov Nakanune 7 Temmuz
‘KARAKALPAKİSTAN’DA OLAYLAR’
4 Temmuz da Özbekistan parlamentosunun alt kanadı Âli Meclis te vekiller Karakalpakistan Cumhuriyeti nin Özbekistan bünyesinde egemenliğinin korunması kararını aldılar
Oysa yalnızca üç gün evvel 1992 anayasasının Karakalpakistan ın statüsünü de ilgilendiren ve bölgenin Özbekistan dan ayrılma hakkını teminat altına alan 74 unsurunun değiştirilmesi teklifi bizatihi bu bölgenin devlet olarak varlığını neredeyse sona erdirmek üzereydi ve Özbekistan ın güvenliğini de tehdit altına sokmuştu
Anayasa Komitesi tarafından hazırlanan ve Âli Meclis yasama komitesi tarafından onaylanan anayasa değişikliği teklifi 25 Haziran da parlamento gazetesi Halkın Sesi nde yayınlanmıştı Değişiklik görüşmelerinin 4 Temmuz da tamamlanması ve bundan sonra referandum hazırlıklarına başlanması bekleniyordu
Daha 26 Haziran da Karakalpakistan toplumsal sitelerinde protesto davetleri yayılmaya başladı 1 Temmuz da başta bölgenin başşehri Nukus olmak üzere türlü kentlerinde binlerce insan sokağa çıktı Halkın hoşnutsuzluğundan provokatörler faydalandı heyecan dalgası süratle sistemin bozulmasına dönüştü
Orta Asya güvenlik uzmanı Rustam Burnaşev şöyle diyor
Karakalpakistan öngörülebilir bir gelecekte aslında Özbekistan dan ayrılma problemini gündeme getirmeyecekti Bu türlü bir referandumu gerçekleştirmek teknik olarak ve fiilen mümkün değil En çıplak örneği İskoçya Orada referandumun bütün gereklerine müsaade verilme bile oylamanın sonuçlarının pratikte uygulanamayacağını görüyoruz
St Petersburg Devlet Üniversitesi şarkiyatçısı ve Orta Asya uzmanı Aleksandr Knyazev e nazaran Nukus taki kaos klasik bir renkli devrim teşebbüsü
Karakalpakistan ayrılıkçılığı geçmişte medya alanında marjinal bir bahisti lakin artık tam bir enformasyon segmenti haline geliyor Son yıllarda Taşkent Karakalpakistan ın kalkınmasına büyük katkıda bulundu Nukus taki mitingler mutlaka dışarıdan tetiklenmiş ABD Avrupa ve Türkiye on yıllardır bunun için çalışıyorlardı ve son yıllarda Kazakistan dan Turancıları da işe koşmuşlardı Y Popova Krasnaya Vesna 5 Temmuz