Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası’nın (BDDK) cuma günü aldığı kararla, 15 milyon TL’den fazla nakit döviz varlığı bulunan firmalara, bunun toplam etkinlerin yahut bir yıllık satış gelirlerinin yüzde 10’unu aşması durumunda ticari TL kredi vermeyi yasaklaması, iş dünyasında tenkitlere neden oldu. Denetimli döviz piyasasına geçiş olarak isimlendirilen kararla kredi kullanımının kısıtlanacak olması, bilhassa yatırım planlayan ihracatçıları etkileyecek. Liralaşma gerekçesiyle alınan kararın, işletme sermayesi muhtaçlığını artıracağı ve yatırımları sekteye uğratacağı belirtiliyor. Dünya gazetesinden Merve Yiğitcan’ın haberine nazaran, ihracatta düşüş ile fiyatlarda üst taraflı baskı oluşturması, kararın beklenen sonuçları ortasında sıralanıyor.
PROF ASLANOĞLU: TEMMUZDA KKM DÖNÜŞÜ DÖVİZ TALEBİ ENGELLENMEK İSTENİYOR
Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, BDDK’nin aldığı kararın, Merkez Bankası’nın liralaşma stratejisini desteklemeye yönelik kıymetli adımlardan birisi olarak okunabileceğini söyledi. “Liralaşma çerçevesinde atılan bu adımlar hür döviz piyasasından gitgide denetimli bir döviz piyasasına geçişi de getiriyor” diyen Aslanoğlu, temmuz ayından itibaren şirketlerin kur muhafazalı mevduat (KKM) dönüşünün döviz talebi yaratma riski bulunduğunu, bu adımın da mümkün bir talebi kesmeye, hatta daha fazlasını, şirketleri, belirlenen kriterlere nazaran döviz satmaya iterek döviz arzını artırmaya yönelik bir uğraş olarak görülebileceğini anlattı.
EROĞLU: İKİ HUSUSTA AÇIKLIK ŞART
Uygulamanın bu haliyle çok muğlak olduğu eleştirisini yapan TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayii Meclis Lideri Yavuz Eroğlu ise şu değerlendirmede bulundu: “Özellikle iki mevzuda açıklık koşul. Birincisi bu uygulama yeni kredi limit müracaatlarını mı etkileyecek, yoksa firmanın daha evvel başvurup edindiği limitin kullandırımı için mi geçerli? Bunun netleştirilmesi lazım. Firmanın aşikâr limiti olduğu halde bu krediyi kullandırmıyorum denirse çok daha büyük tesirleri olacak. İkincisi muğlak taraf ise bu hangi kredileri etkileyecek? Yalnızca ticari krediler mi, yoksa yatırım kredileri de kapsama giriyor mu? Siz yatırım yapıyorsunuz, teşvik evrakı aldınız, makine siparişi verdiniz, ön ödemelerini yaptınız. Fakat yatırımın devamıyla ilgili hesabınızda döviz varsa kredi vermiyoruz mu denecek? Öte yandan yatırım kredileri de kendi içinde ayrılıyor. Bankaların kullandırdığı krediler ile devlet takviyeli yatırım kredileri var. Lakin neyi kapsadığı belirli değil. Bilhassa bu iki noktada açıklık kazandırılması gerekiyor. Şayet pazartesi günü (Bugün) buna açıklık getirilmezse piyasa kitlenir.”
DALGAKIRAN: ŞİRKETLERİN KREDİ MUHTAÇLIĞI ÖNEMLİ BOYUTTA ARTTI
Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED) Lideri Adnan Dalgakıran da kararı eleştirerek, “Sanayini çarkları kredilerle dönüyor. Şirketlerin kredi muhtaçlıkları önemli boyutta arttı. Burada bankalar TL limit veriyorlar. Hem döviz arttı, hem enfl asyon var, hem de şirketlerin bilhassa ihracatta büyümesi var. Münasebetiyle şirketlerin 2 yıl öncesine nazaran 3 kat daha fazla limite muhtaçlıkları var. Haliyle burada firmalar süreci telaşla izliyorlar. Ümit ediyoruz ki kredi musluklarında hiçbir zahmet olmaz. Yatırım ve ticari kredilerinin etkilenmeyeceğini umut ediyoruz” dedi.
