Türkiye’de cennetten bir köşe gösterin deseler herhalde birçok kişi Fethiye’deki Göcek koylarını gösterir. Mavinin her tonunu görebileceğiniz bu tabiat olağanüstüsü koylar her gün dünyanın her yerinden konuklar ağırlıyor lakin başı kaygıda.
Aslında Göcek özel muhafaza bölgesi. Yani bu doğal hoşluklar maddelerle korunuyor. Yapılaşma mümkün değil fakat bölge halkı koyların tehlikede olduğuna dikkat çekiyor.
‘TEKNE KALABALIĞI’
Geçen haftalarda bölge halkıyla birlikte koylarda inceleme seyahatine katıldım. Göcek’ten bindiğimiz tekneyle açılmaya başladık. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde kurulan ve kurulduğu günden bu yana tartışmaların odağında olan Muğla Turizm Etraf Vakfı (MUÇEV) Turizm ve Ticaret Limited Şirketi’nin marinasının ve denizdeki onlarca teknenin ortasından koylara yanlışsız yola koyulduk. Birinci durağa gelene kadar dünyanın birçok yerinden gelen zenginlerin tekneleri dahil bir tekne kalabalığıyla karşılaşıyoruz. Açıldıktan sonra uzun bir müddet geçmesine rağmen tekneler bitmek bilmiyor.
‘DENİZ ORMANLARI’
Bulunduğumuz teknede yer alan İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim üyesi Prof. Yekta Aktan Turan, deniz çayırlarının değerinden bahsediyor. Uzmanlar deniz çayırlarını deniz ormanları olarak nitelendiriyorlar ve denizlerin hoşluğunun korunması için başrolde yer aldıklarını anlatıyorlar. Turan da deniz çayırlarının Göcek’te de olumsuz etkilendiğini anlatıyor. Tekne çıpalarının çayırlara ziyan verdiğine değinen Turan, çayırların haritalama sistemiyle korunabileceğinden bahsediyor.
‘BÖLGE HALKI ŞİKAYETÇİ’
Turan’la sohbetimizin akabinde Sıralı bük koyuna varıyoruz. Dalaman Belediyesi geçen nisan ayında bu koydaki kaçak yapıları dozerlerle yıkmış. Akabinde sırasıyla Kille Koyu, Hurmalı koyu, Akbük koyu, Yavansu koyu, Binlik koyu, Zeytinli adaya gidiyoruz. Birden fazla koyda irili ufaklı yapılaşma mevcut. Kiminde iskeleler var tekneler bağlı, kimisinde de yemek yenebilecek kulübeler var. Bölge halkı koylardaki bu yapılaşmadan şikayetçi.
Koylar ortasında en çok Kleopatra Hamam koyundaki Likyalılar periyodundan kalma tarihi kalıntılar dikkatimi çekiyor. Tekneler etrafına bağlamış, beşerler içinde dışında yüzüyor. Üstüne çıkıyor.
‘KONTROL ETMİYOR’
Bu sırada Göcek’te yaşayan Hasan Şimşek koyların nasıl marinalaştığını anlatıyor bana. Şimşek, “Koylar marinaya dönüşürse buraya kimse gelmez. Durum ortada, kaçak yapıları kimse denetim etmiyor. Yıkım kararı verilse de uygulanmıyor. Yıkılıyor lakin tekrar yapıyorlar. Bıraksınlar koylar yabanî kalsın” diyor. Hamam koyunu gösteren Şimşek, kıyıların gerisinde yerlerin 2B olduğunu belirterek “Hamam koyu şu an bakir ancak gerideki topraklar 2B ve her an her şey olabilir” diye kaygısını lisana getiriyor. Orman dışına çıkarılan topraklara 2B toprağı deniyor.
‘İSKELELER KALDIRILMALI’
Teknenin kaptanı Necdet Sarı’ya koyların durumunu sorduğumda ise bin ah işitiyorum. Sarı, deniz çayırlarına da dikkat çekerek “Çayırların olduğu bölgelerde kaçak yapılan iskeleler var. Bunlar marina üzere işletiliyor. Kışlık tekneler de bağlanıyor fiyat karşılığı. Deniz çayırlarının nefes alması için 3 günden fazla gölge yapmamak gerekiyor. Kaçak yapılar var. Korunacaksa deniz çayırlarının haritaları güncellenmeli. Bu bölgelerde iskeleler kaldırılmalı. Bunlar yaşaması gerektiği biçimde yaşamalı” diyor. Tekne seyahatinin son durağı Kapıdağ Yarımadası’na geliyoruz. Güneşin batışıyla birlikte deniz ve gökyüzü nitekim cennetten bir köşeyi andırıyor. Uçsuz mavilikle gökyüzü birleşiyor.
‘ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR’
Tekne seyahatinin akabinde Dalaman Belediye Lideri Muhammet Karakuş’la konuştum. Karakuş, koylardaki kaçak yapıların geçen aylarda yıkıldığına dikkat çekerek şu anda da bölgedeki çalışmaların devam ettiğini söyledi.
Bir tane Göcek var ve Göcek’i Göcek yapan, tüm dünyanın ilgisini çeken koylar tehdit altında. Koyların tüm hoşluğuyla korumak hepimizin misyonu. “Koylara kıymayın efendiler.”