İran’da ahlak polisi tarafından başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Jîna Amini’nin mevti, birçok kentte protesto edildi.
Kadınlar Birlikte Güçlü Platformu’nun davetiyle çeşitli kentlerde düzenlenen aksiyonların İstanbul’daki adresi, Kadıköy’de bulunan Beşiktaş İskelesi oldu.
“İran’da, Türkiye’de ve her yerde özgürlük” sloganı atılan hareket, saat 16.00 itibariyle başladı. Hareket, İranlı bayanların, bayan hakları ve sivil toplum örgütlerinin iştirakiyle gerçekleşti.
KADINLAR KARAKÖY İSKELESİ ÖNÜNDE
Çocuk Şenliği aktifliği nedeniyle hareket Kadıköy’deki Beşiktaş İskelesi’nde yapılamadı. Protestocular, Karaköy İskelesi önünde toplandı.
“Bugün İran’da yarın her yerde dünyayı yerinden oynatacağız”, “İslam devleti istemiyoruz” , “Mahsa için her yerde Jin Jiyan azadi” sloganları atıldı.
Çok sayıda İranlının katıldığı harekette, basın açıklaması Türkçe ve Farsça okundu.
Eylemde Ankara ve Samsun’daki gözaltılar protesto edildi.
‘İRAN ÇOK UZAĞIMIZDA DEĞİL’
Basın açıklamasında “Mahsa’nın katledilmesi tüm dünyada erkek devlet şiddetine karşı uğraş eden biz bayanların öfkesi oldu” tabirleri kullanıldı. Açıklama şöyle devam etti:
“Aynı erkek egemenliğini, birebir erkek şiddetini yaşadığımızı biliyoruz! İran rejiminin dayatmalarına benzeri ahlak dayatmalarına maruz kalıyoruz, hayatlarımız giderek kısıtlanıyor. Hayatlarımızdaki şiddet sarmalı İran’da da Türkiye’de de şahsen erkek devlet tarafından örgütleniyor.
Maç izlediği için yargılanan ve yargı önünde kendisini yakan Seher Hüdayari, Kur’an yaktığı palavrası yayıldığı için linç edilen Ferhunde Melikzade, İzmir’de polis tarafından katledilen trans bayan Hande Buse Şeker, Siirt’te uzman çavuş Musa Orhan’ın cinsel saldırısına uğrayan Îpek Er ve saçları gözüktüğü için İran’da ahlak polislerinin azap etmesiyle katledilen Mahsa Amini. Biz bayanlar kadın olduğumuz için şiddet görüyor, katlediliyoruz. Ve biliyoruz; örgütlenen bu şiddete karşı tek tahlil hudut tanımayan bayan dayanışmasında, kurtuluş ortak gayretimizde.
Çünkü biliyoruz, İran çok uzağımızda değil. Türkiye’de de bir gecede İstanbul Mukavelesi feshediliyor, kayyum eliyle bayan kurumları işlevsizleştiriliyor, LGBTİ+lar dini propagandalar ile amaç gösterilerek halk içerisinde nefret söylemi yayılmaya çalışılıyor.”
Hep birlikte sesleniyoruz: İran’da, Türkiye’de, her yerde özgürlük istiyoruz!
Ve biliyoruz, hiçbir gerici güç, faşist akın, dinci siyaset biz bayanların özgürleşmesine mani olamayacak. Bugüne kadar kazandığımız hiçbir şey, bizlere hükümranlar tarafından bahşedilmedi. Hepsini ömürlerimiz kıymetine gayret ederek ellerimizle kazandık. Artık bizleri tahakküm altına alan erkek egemenliğine karşı tüm dünyada birlikte yükselteceğimiz bayan gayretimizle özgürlüğümüzü kazanacağız!”
Basın açıklamasının akabinde protestocular Kadıköy’de slogan atmaya devam etti.
Topluluğa “dağılın” daveti yapan polis, Farsça ve Kürtçe slogan atılmasını engellemeye çalıştı.
Ne olmuştu?
22 yaşındaki Mahsa Jîna Amini, gezmek için gittiği Tahran’da başörtüsü kontrolü yapan ahlak polisleri tarafından gözaltına alındıktan üç gün sonra 14 Eylül’de hayatını kaybetti. Genç bayanın gözaltındayken maruz kaldığı darp ve azap nedeniyle komaya girdiği belirtildi. Tezleri reddeden ahlak polisi ise, Amini’nin 13 Eylül’de apansız kalp rahatsızlığı geçirerek hastaneye kaldırıldığını öne sürdü.
Amini’nin vefatının akabinde başlayan protestolar, İran’ın pek çok kentinde devam ediyor.
