ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, İran ile Katar’ın başşehri Doha’da ikinci bir görüşmenin şu evrede kelam konusu olmadığını, İran’ın mutabakat ile ilgisi olmayan taleplerde bulunduğunu söyledi.
Günlük basın toplantısında soruları yanıtlayan Price, İran ile ABD ortasında Doha’da yapılan görüşmede Tahran idaresinin kendilerini “hayal kırıklığına uğrattığını” tabir etti.
Price, İran’ın nükleer mutabakata dönme konusunun dışında taleplerde bulunduğunu, bu durumun İran’ın önemli ve samimi olmadığı manasına geldiğini söyledi.
ABD Lideri Joe Biden’ın bölge ziyareti sürecinde Avrupa Birliği (AB) yetkililerinin İran ile ABD ortasında ikinci bir çeşit görüşme için efor harcadığına ait bir soruya karşılık veren Price, “AB ortağımıza uğraşlarından ötürü müteşekkiriz lakin ikinci bir görüşme gündemde yok.” dedi.
Price, ABD’nin, 2015’te imzalanan ve 2018’de çekildiği Ortak Kapsamlı Aksiyon Planı (OKEP) olarak da bilinen İran nükleer muahedesine dönme konusunda kararlı olduğunu yineledi. Lakin sözcü Tahran’ın şimdi bu kararlılığı göstermediğini ileri sürdü.
Viyana’dan Doha’ya nükleer müzakereler
İran’ın nükleer faaliyetleri konusunda OKEP olarak isimlendirilen muahede, 2015’te P5+1 olarak da bilinen Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran ortasında imzalanmıştı.
Eski ABD Lideri Donald Trump’ın 2018’de ülkesini tek taraflı olarak muahededen çekmesinin akabinde İran’a yönelik ekonomik yaptırımlar tekrar uygulamaya konulmuştu. Bunun üzerine Tahran idaresi nükleer faaliyetlerine etaplı olarak geri dönmüştü.
20 Ocak 2021’de misyona gelen Biden idaresi, kelam konusu mutabakata döneceklerini ve bu mevzuda görüşmeler yapmaya başlayacaklarını açıklamıştı.
OKEP’in yürürlüğe konulması için geçen yıl Avusturya’nın başşehri Viyana’da tekrar başlayan görüşmeler, Avrupa Birliği Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’ın tabiriyle “dış etkenler” nedeniyle 11 Mart’ta askıya alınmıştı.
Borrell’in 25 Haziran’daki Tahran ziyaretinde, varılan muahedeler çerçevesinde, nükleer muahedenin hayata geçirilmesi kapsamındaki görüşmelerin Katar’ın başşehri Doha’da sürmesine karar verilmişti. ABD ve İran tarafının dolaylı görüşmeleri, 28-29 Haziran’da gerçekleştirilmişti.