Türkiye Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi nin DİSK AR Başkanlık Rejiminin Dört Yıllık Bilançosu Escort Fatih raporunda Başkanlık sistemiyle geçen dört yılda dolar ve avro kurları 3 5 katına yükseldi Minimum fiyat döviz cinsinde önemli biçimde geriledi Minimum fiyat 91 8 dolar ve 58 9 avro Fındıkzade escort azaldı TÜFE yüzde 161 ve besin enflasyonu yüzde 207 arttı Açlık ve yoksulluk sonu 3 5 katına çıktı İşsizlik oranları arttı emeğin ulusal gelir içindeki hissesi düştü denildi
DİSK AR Gaziosmanpaşa escort ın Başkanlık Rejiminin Dört Yıllık Bilançosu raporu bugün açıklandı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ne geçilen 2018 yılından günümüze kadar geçen müddette ülke ve çalışanların kayıplarına dikkat çekilen raporda şu tespitlere yer verildi
Dolar 4 8 liradan 17 4 liraya çıktı
Asgari fiyat euro ve dolar karşısında geriledi Başkanlık rejiminde dolar ve euro kurları fırladı 2018 ve 2022 ortasında geçen 4 yılda dolar ve euro kurları önemli yükseliş gösterdi 2018 Haziran da 4 8 TL olan dolar kuru 2022 Haziran da 17 4 TL ye 2018 Haziran da 5 5 TL olan euro ise 2022 Haziran da 18 3 TL ye yükseldi Böylelikle başkanlık sistemiyle geçen dört yılda dolar ve euro kurları 3 5 katına yükselmiş oldu
Artan döviz kurları sebebiyle taban fiyat döviz cinsinden önemli biçimde geriledi 2018 yılında 1 603 1 TL olan taban fiyat 2022 yılında 4 253 4 TL olarak belirlendi Ortadan geçen dört yılda taban fiyat yüzde 156 3 artmış olarak görünse de minimum fiyat euro ve dolar karşısında bedel kaybetti Haziran 2018 de minimum fiyat 336 8 dolar iken 2022 de 245 dolara geriledi Misal biçimde Haziran 2018 de 292 euro olan minimum fiyat Haziran 2022 de 233 euroya geriledi Başkanlık sisteminde taban fiyat 91 8 dolar ve 58 9 euro azaldı
Başkanlık rejiminde taban fiyatın kişi başına ulusal gelire oranı geriledi Minimum fiyatın kişi başına gayri safi yurt içi hasılaya oranı giderek düşmektedir 2017 yılında kişi başına GSYH nin yüzde 53 ü olan minimum fiyatın Haziran 2022 prestijiyle yüzde 37 düzeyine gerilediği varsayım edilmektedir
Resmi enflasyon yüzde 15 4’ten yüzde 73 5′ yükseldi
Başkanlık rejimi öncesi Haziran 2022 de TÜFE enflasyon yıllık yüzde 15 39 ve besin enflasyonu ise yüzde 18 89 du Seçim sonrası artmaya başlayan fiyatlar ekonomik kriz ve 2021 sonunda başlayan döviz krizi sonrasında TÜFE 2022 Mayıs ta yıllık yüzde 73 5 ve besin enflasyonu ise yüzde 91 63 olarak açıklandı Üstelik bu oranlar resmi oranlar olup baskılandığı bilinmektedir Böylelikle 2018 Haziran da 357 44 olan TÜFE endeksi 2022 Mayıs ta 931 76 ya ve 2018 Haziran da 413 5 olan besin fiyatları endeksi 2022 de 1 263 74 e yükseldi Öteki bir deyişle 2018 Haziran da 100 olan TÜFE 2022 Haziran da 260 7 ve 2018 Haziran da 100 olan besin fiyatları endeksi ise 2022 Haziran da 306 8 e yükselmiş oldu Başkanlık devrinde TÜFE yüzde 161 ve besin enflasyonu yüzde 207 arttı
Asgari ücreet açlık ve yoksulluk sonuna nazaran geriledi
2018 Haziran dan bu yana artan fiyatlar ve hayat pahalılığı sebebiyle alım gücü düştü ve hayat zorlaştı açlık ve yoksulluk hududu yükseldi 2018 Mayıs ta açlık hududu bin 686 TL ve yoksulluk hududu ise 5 bin 833 TL ydi Açlık sonunun minimum fiyata oranı yüzde 95 1 yoksulluk hududunun taban fiyata oranı ise yüzde 28 8 di 2022 Mayıs ta açlık sonu 5 bin 557 TL ve yoksulluk sonu ise 19 bin 220 TL oldu 2022 Mayıs ta açlık sonunun taban fiyata oranı yüzde 72 9 ve yoksulluk sonuna oranı yüzde 22 1 dir Böylelikle başkanlık rejiminde açlık ve yoksulluk sonu 3 5 katına çıkarken açlık hududunun minimum fiyata oranı 22 2 ve yoksulluk hududunun minimum fiyata oranı 6 7 puan geriledi
Geniş tarifli işsiz sayısı 2 6 milyon arttı
Başkanlık rejimi sonrasında işsizlik oranları daha da arttı Başkanlık seçimi öncesi Haziran 2018 de dar tarifli işsiz sayısı 3 milyon 444 bin ve dar tarifli işsizlik oranı yüzde 10 7 ydi Nisan 2022 de dar tarifli işsiz sayısı 409 bin artarak 3 milyon 853 bine ve dar tarifli işsizlik oranı ise 0 6 puan artarak yüzde 11 3 e yükseldi Geniş tarifli işsizliğe bakıldığında durumun daha vahim olduğu görülüyor Haziran 2018 de 5 milyon 506 bin olan geniş tarifli işsiz sayısı Nisan 2022 de 2 milyon 601 bin artarak 8 milyon 107 bin oldu Böylelikle geniş tarifli işsiz sayısı yüzde 47 2 artmış oldu Haziran 2018 de yüzde 16 3 olan geniş tarifli işsizlik oranı ise Haziran 2022 de 5 4 puan artarak yüzde 21 7 ye yükseldi Geniş tarifli işsizlikteki bu artışın sebebi ümidini kaybedenlerin ve iş aramayıp çalışmaya hazır olanların başkalarındaki artıştır
Emeğin ulusal gelir içindeki hissesi düştü
Başkanlık rejiminde emeğin ulusal gelir içindeki hissesi düştü Ocak şubat ve mart aylarını içeren 2018 1 çeyreğinde GSYH bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran yüzde 7 4 büyümüştü 2018 1 çeyreğinde GSYH içinde işgücü ödemeleri emek payı yüzde 37 8 ve net işletme artığı karma gelir sermaye payı ise yüzde 44 4 oranında hisseye sahipti GSYH bileşenlerinden işgücü ödemeleri emeğin hissesini net işletme artığı karma gelir ise sermayenin hissesini tabir etmektedir 2022 1 çeyreğinde ise GSYH bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 7 3 oranında gerçekleşti 2022 1 çeyrekte emek GSYH den yüzde 31 5 oranında hisse alırken sermayenin hissesi yüzde 47 6 oldu Böylelikle başkanlık periyodunda emeğin büyümeden aldığı hisse 6 3 puan azalırken sermayenin aldığı hisse 3 2 puan arttı Başkanlık devrinde gelirin sınıfsal dağılımı berbatlaştı Ülke büyürken personeller büyümeden hissesini alamadılar
Ekonomiye inançta önemli bir gerileme yaşandı
TÜİK tarafından aylık olarak yayımlanan Tüketici İnanç Endeksi tüketicilerin maddi durumları ve ülke iktisadına yönelik değerlendirmelerini ve harcama ve tasarruf eğilimlerini göstermektedir Tüketici İnanç Endeksi 0 ile 200 ortasında bir paha alır ve 100 den büyük olması tüketicilerin iktisat konusundaki optimistliğini 100 den küçük olması ise karamsarlığını tabir eder Başkanlık periyodunda tüketici itimadında önemli bir gerileme yaşandı Ekonomik kriz Covid 19 salgını ve artan pahalılık tüketici itimat endeksinde çakılmaya sebep oldu Haziran 2018 de 90 6 olan tüketici itimadı Haziran 2022 de 63 4 e geriledi Böylelikle başkanlık periyodunda tüketici inancı yaklaşık 30 puan düştü Bu durum halkın iktisada güvenmediğini ve geleceğe ait karamsar olduğunu gösteriyor ANKA